ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး စက်မှုထွန်ကားလာချိန်တွင် Consumerism နှင့်အတူ

အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ပေါ့ပ်အနုပညာသည် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ ထိုခေတ်က ဂျပန်အီလက်ထရောနစ်ဈေးကွက် တစ်ရှိန်ထိုး တိုးတက်လာချိန်တွင် ဓါတ်ပုံကင်မရာ၊ တီဗွီ၊ ဗွီဒီယိုတိပ်ခွေ၊ ကက်ဆက်၊ ဗွီဒီယိုဂိမ်း၊ အော်ဒီယို ကီးဘုတ်များကို တွင်ကျယ်စွာ ရောင်းချသုံးစွဲခဲ့မှုများသည် ယနေ့ခေတ် ကျွန်ုပ်တို့ မြင်တွေ့နေရသည့် လူနေမှုပုံစံနှင့် အနုပညာ ဖန်တီးမှုလမ်းကြောင်းများပေါ်တွင် များစွာ သက်ရောက်မှုရှိခဲ့သည်။

မြို့ပြလူနေမှုစနစ် တိုးတက်လာခြင်း၊ လူထုဆက်သွယ်မှု မီဒီယာများဖြစ်သည့် ရေဒီယို နှင့် ရုပ်သံကြော်ငြာလုပ်ငန်းများ တွင်ကျယ်လာခြင်း၊ အရောင်အသွေးစုံလင်လာခြင်း၊ ပိုးစကာ ပုံနှိပ်နည်းပညာတိုးတက်လာခြင်း၊ မြို့ပြညနေခင်း Night Life မှ ဖန့် (Funk) ဒစ်စကို (Disco) ဂျက်ဇ် (Jazz) ဂီတ များနှင့် ကဖေး (Café) ၊ဘား (Bar) ယဥ်ကျေးမှုများ စတင် ကျယ်ပြန့်လာခြင်း၊ လျှပ်စစ် တူရိယာ(Electronics Instruments) များကို တွင်ကျယ်စွာ သုံးစွဲလာခြင်းတို့မှ ခေတ်ယဉ်ကျေးမှု (Popular Mass Culture) တစ်ရပ် ထွန်းကားလာခဲ့သည်။

မြို့ပြအခြေပြု လူနေမှုပုံစံကြောင့် ခေတ်အလိုက် မြို့ပြပေါ့ပ်ဂီတမှ Cosplay ယဉ်ကျေးမှုများအထိ မြို့ပြ ယဉ်ကျေးမှုအုပ်စုငယ် Urban sub-culture များလည်း ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၉ဝ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ဂျပန်တွင် စီးပွားရေးစတင်ကျဆင်းလာခဲ့သော်လည်း ထိုအချိန်တွင် ဂျပန်၏ ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာအနှံ့တွင် စတင်ကျယ်ပြန့်လာချိန်ဖြစ်သည်။ ယနေ့ခေတ်တွင်မူ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အနုပညာရှင်များက ၈ဝ ခုနှစ်များမှ ဂန္တဝင် ဂျပန်ပေါ့ပ်အနုပညာဂီတ လက်ရာများကို နှစ်သက်သဘောကျဆဲ၊ မှီငြမ်းအတုယူဆဲဖြစ်ပြီး နီယွန်မီးရောင်များအောက်တွင် အသက်ဝင်လှုပ်ရှားနေသည် မြို့ပြ၏အလှ ပုံရိပ်များ၊ ထိုခုနှစ်များက ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံ၊ ပြင်ဆင်မှု၊ အသုံးအဆောင်များ၊ အန်နားလော့ (Analog) စတေးရီရို (stereo) အငွေ့အသက် အရုပ်များ အသံများ အတိတ်ပုံရိပ်ကိုပြန်တမ်းတသည့် Nostalgic ဓာတ်ပုံများကို ပြန်လည်ဖန်တီးပြီး စီးမျောခံစားသည့် “retro art” လှုပ်ရှားမှုတစ်ရပ် သည် လူမှုမီဒီယာ(Social Media) အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် လူငယ်များကြား ပြန်လည်ရေပန်းစားလာခဲ့သည်။

အဆိုပါ New Retro Movement သည် အတိတ်ကို ပြန်လည်ဖန်တီးမှုသက်သက်မဟုတ်ပဲ အတိတ်၏ပုံရိပ်များကို ပြန်လည်မှန်းဆကာ ဆန်းသစ်သော အမြင်ဖြင့် ဖန်တီးထားသော ဂီတ၊ ဒီဇိုင်း၊ ဖက်ရှင်များဖြစ်သည်။ City pop ကဲ့သို့ ၇ဝ၊ ၈ဝ ခုနှစ်များက ခေတ်ပေါ်ဂျပန်ယဉ်ကျေးမှု အနုပညာပုံစံများကို ပြန်လည်ဖန်တီးခြင်းသည် မတူညီသည့် ခေတ်စနစ်၊ နည်းပညာ၊ နယ်နမိတ်များကိုကျော်လွန်၍ ပုံစံသစ်များ တစ်ခုပြီးတစ်ခု ဖြစ်ပေါ် တိုးတက်လာခဲ့သည်။

ဂျပန်အန်နီမေးရှင်းနှင့် ဗွီဒီယိုဂိမ်းများဖြင့် နှစ်သက်ကြီးပြင်းလာသော အနုပညာရှင်မျိုးဆက်အတွက်သာမက ယဉ်ကျေးမှုရေးရာကို လေ့လာနေသော ပညာရှင်များအတွက်လည်း ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နေရာဒေသတစ်ခုမှ ယဉ်ကျေးမှုရေစီးကြောင်း တစ်ခုသည် မတူညီသော အချိန်၊ဒေသတို့ကို ကျော်လွန်၍ ကမ္ဘာ့ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုပင်လယ် ရေစီးကြောင်းကြီးတစ်ရပ်အဖြစ် ပျံ့နှံ့ပြောင်းလဲသွားသည့် ဖြစ်စဉ်တစ်ရပ်ကို စိတ်ဝင်တစား လေ့လာစောင့်ကြည့်ရသည့် အကြောင်းအရာ တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ယခုတစ်ခေါက်တွင် ဂျပန်ဖောင်ဒေးရှင်းရန်ကုန်သည် ဂျပန်ပေါ့ပ်ယဉ်ကျေးမှုကို ပြန်လည်တင်သွင်းသည့် Re-import Retro 「逆輸入」 အနုပညာပြပွဲနှင့် စကားဝိုင်းစီးရီးများကို ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာလူငယ်အနုပညာရှင်များ၏ ဂျပန် retro pop ယဉ်ကျေးမှုအပေါ် အမြင်သစ်များကို သူတို့၏ ဖန်တီးမှုများနှင့် ရင်တွင်းဖြစ်စကားများမှတစ်ဆင့် ရှာဖွေသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။